20 lat nowej Polski w reportażach według Mariusza Szczygła
- autor: Mariusz Szczygieł;
- Czarne, 2009;
- kategoria: reportaż, literatura polska.

Ten zbiór reportaży od lat stał w sypialni i czekał na przeczytanie. Przyznaję szczerze, że nawet nie pamiętam w jaki sposób wszedłem w jego posiadanie. Kupiłem? Dostałem? Znalazłem? Nie mam pojęcia, ale w końcu zabrałem się za lekturę i w sumie się cieszę, że jest to lektura po nastu latach od ukazania.

Czy żyjemy już w starej Polsce? Okrzepłej, dojrzałej, bez problemów? Tak by się mogło wydawać, ale po przeczytaniu przeglądu reportaży z lat dziewiędziesiątych i początku dwutysięcznych dochodzę do wniosku, że może i jest bardziej europejsko, bardziej kolorowo, ale pewne problemy pozostały.

A jeszcze wczoraj było jutro;
- autor: Arkadiusz Borowik,
- Zysk, 2022;
- kategoria: książka, literatura polska, literatura piękna.

Andrzej Stroba pięćdziesięcioletni nauczyciel w przeciętnej szkole. Na koncie dwa małżeństwa i dwójka dzieci. Mieszkanie na kredyt i w sumie nieźle ułożone życie. Nic nadzwyczajnego, ale też Stroba nie narzeka. Nie oczekuje wiele i to co ma całkowicie mu wystarcza. Andrzej jest mężczyzną skromnym nie lubiącym ryzykownych działań. To taki facet jak wielu obok. Taki jak ja.
Przypadkowe pobicie wiele zmienia w życiu nauczyciela. Po badaniach dowiaduje się, że ma tętniaka mózgu. W zasadzie to wyrok śmierci. Tylko rubryka z datą nie została jeszcze wypełniona, ale raczej biżej niż dalej. Początkowo Stroba nie przyjmuje tej wiadomości a następnie ucieka od swojego życia, rodziny i próbuje sobie pewne sprawy poukładać. Do jakich wniosków dojdzie? Jak głęboko się zmieni? Jak na zmianę zareaguje otoczenie?

Aktorki. Portrety
- autor: Łukasz Maciejewski
- Świat Książki, 2015;
kategoria: kino, literatura polska.

Na okładce tej książki możemy przeczytać, że mamy tutaj "zapis niepublikowanych wcześniej rozmów, które Łukasz Maciejewski przeprowadził z każdą bohaterek".
No i mam z tym mały problem. Znaczna część tej książki to przedstawianie dorobku artystycznego przedstawionych aktorek. W mojej ocenie autor na siłę próbuje wstawić za dużo dat i nazwisk. Sporą część zajmują też cytaty z innych wywiadów, z różnych źródeł. To sprawia, że te wszystkie Portrety i wywiady są takie poszatkowane. Myślę, że o wiele fajniej sprawdziłaby się formuła wywiadu rzeki.

Ballada o śpiącym lwie
- autor: Agata Listoś-Kostrzewa;
- Dowody na Istnienie - 2021;
- kategoria: literatura faktu, Śląsk, literatura polska, książka.

Bytom to miasto, które nie jest mi zbyt znane. Mieszkam obok, a o samym Bytomiu nie wiem praktycznie nic. Lata temu się dziwiłem, że jadąc z północy na Śląsk są tabliczki na Bytom, a nie na Katowice. Później to miasto zaczęło mi się kojarzyć z katastrofami budowlanymi i z upadkiem górnictwa. Miałem też kilka epizodycznych wizyt, które pokazały mi (niezbyt dokładnie), że to miasto ma dosyć długą historię... ale nadal nie zrobiłem nic by chociaż trochę poznać historię tego miejsca. Świadomie zostawałem ignorantem.

Berlin. Szalone lata dwudzieste, nocne życie i sztuka
- autor: Iwona Luba;
- wydawnictwo: PWN - 2013;
- seria: Metropolie Retro;
- kategoria: historia, album, literatura polska.

Warszawa w dwudziestoleciu międzywojennym szalenie się rozwijała, nie inaczej było w Berlinie. Tylko, że dużo bardziej i tylko przez dziesięć lat. Lata trzydzieste były dla miasta (dla całych NIemiec) okresem straconym, ale mieszkańcy Berlina lata dwudzieste wykorzystali maksymalnie. Miasto gwałtownie się rozwijało, a mieszkańcy szalenie wydawali wszystkie swoje oszczędności. Trzymanie oszczędności w czasie hiperinslacji i tak nie byłoby zbyt rozsądne. Z rozwojem miasta rozwijała się też kultura i rozrywka. Najmocniej to było widoczne w obrębie prasy (tysiące tytułów) oraz w kinie. Berlińczycy pokochali ruchome obrazy. Piwo też, ale powiedzmy sobie szczerze - knajpy w każdej dobrze prosperującej się metropolii mają powodzenie. Berlińczycy się bawili do upadłego kompletnie nie zauważając niebezpieczeństwa

Biedni w bogatym kraju. Przebudzenie z amerykańskiego snu;
- autor: Nicholas Kristof, Sheryl WuDunn;
- Wydawnictwo Czarne, Seria Amerykańska, 2022;
- kategoria: książka, reportaż, Stany Zjednoczone.


Od kilku już lat jestem fanem i czytelnikiem Serii Amerykańskiej Wydawnictwa Czarne. Przeczytałem zaledwie kilka pozycji, ale pomogły mi one rozumieć współczesną Amerykę i jej problemy. Z wszystkich tych pozycji wyłania się smutny obraz wielkiego kraju, który chyli się ku upadkowi. Jeśli nie macie czasu bądź chęci czytania wielu tomów o Stanach to możecie sięgnąć tylko do Biednych w bogatym kraju. Ten tom przedstawia wiele problemów współczesnych Stanów Zjednoczonych. Jakie to problemy? Narkomania nakręcana lekami, bezdomność, niskie płace, niesprawiedliwy podział dóbr prywatny system więziennictwa, fatalny system edukacji, rasizm. Wymieniać można długo, ale te wszystkie problemy są wzajemnie powiązane i póki co nie widać woli i możliwości by powoli je rozwiązywać. Wiele osób twierdzi, że amerykański system gospodarczy jest najlepszy

Ciemna strona,
(Mud Vein);
- autor: Tarryn Fisher;
- wydawnictwo: Sine Qua Non, 2017;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller, książka;

Senna, popularna pisarka zostaje porwana. Kobieta budzi się w obcym domu, a w jednym pomieszczeń znajduje związanego mężczyznę. Kiedyś go znała, ale od lat nie utrzymywała z nim kontaktu. Mają osobne życia. Dom jest szczelnie zamknięty, a w jego wnętrzu znajdują się pokaźne zapasy pozwalające przeżyć długie miesiące. Kto stoi za porwaniem? I czy jest szansa na uwolnienie?

Co nas (nie) zabije. Największe plagi w historii ludzkości,
(Get Well Soon: History's Worst Plagues and the Heroes Who Fought Them);
- autor: Jennifer Wright;
- Wydawnictwo Poznańskie, 2020;
- Seria: Zrozum;
- kategoria: literatura faktu, popularnonaukowa.

Biorąc ten tytuł do rąk byłem przekonany, że mamy do czynienia z byle jaką pozycją bazującą na modnym obecnie Covidzie. Jakież było moje pozytywne zaskoczenie gdy przeczytałem, że ta książka powstała przed obecną pandemią. To ma dla mnie spore znaczenie. Autorka zajęła się tematem ponieważ ją interesował, intrygował, a nie dla zbicia szybkiego majątku.
Co nas (nie) zabije to zestawienie chronologiczne największych epidemii dotykających ludzkość. Od starożytności do współczesności. Autorka opisuje choroby, ich zasięg, objawy, śmiertelność, ale to tylko element jej opowieści. Plagi są wytrychem do pokazania tła historycznego. Wright sporo miejsca poświęca na opisywanie warunków życia danej społeczności oraz błędy dokonywane przez władze (świeckie, kościelne). Nie pomija też najbardziej wstydliwej sprawy - relacji

Czas wolny w PRL;
- autor: Wojciech Przylipiak;
- wydawnictwo: Muza, 2020;
- kategoria: książka, literatura polska.

O PRL już sporo napisano. Coraz więcej osób patrzy na ten okres w historii Polski z sentymentem - zapominając, że nie zawsze było różowo.
Czas wolny, z zasady, powinien się dobrze kojarzyć i nie powinno mieć znaczenia w jakim ustroju się go spędza.
Jestem z 1982 roku, a więc tylko trochę się załapałem na PRL. Wiele opisywanych form spędzania czasu doskonale pamiętam, ale nie ukrywajmy, że autor w znacznej mierze skupił się na dużych ośrodkach miejskich, a tu czas wolny wyglądał ciut inaczej. Nie zmienia to faktu iż ksiażka jest niezłym kompedium wiedzy na temat różnych form odpoczynku. Od wszelkiego rodzaju zbieractwa, hobby, różne zrzeszenia, aż po podróże. Każdy odopoczywał jak umiał, a państwo starało się odpowiednio mobilizować do aktywności. Tak by czas wolny nie był tylko okazją do picia.

Czerwony smok;
- autor: Thomas Harris;
- Hannibal Lecter (tom 1),
- wydawnictwo: Albatros, 2013
- kategoria: kryminał-sensacja-thriller, książka.

Krótki urlop rządzi się swoimi prawami. Coś trzeba czytać (zawsze na urlopie) no a komiksów to jednak szkoda. Przeważnie w takich sytuacjach losuję pozycję z półki i zabieram. Jak się zniszczy to nie będzie żal. No i wylosowałem Harris'a. Filmy oczywiście na podstawie książek widziałem, a Lecter zawsze będzie miał dla mnie twarz Hopkins'a. No ale nie o tym teraz. W Czerwonym smoku Hannibal jest postacią drugoplanową.
Graham zostaje poproszony przez policję o pomoc w ujęciu maniakalnego zabójcy, którego media nazwały Zębową Wróżką. Morderca ma już na sumieniu dwie rodziny, a wiele wskazuje na to, że się powoli rozkręca. Graham starannie szuka tropów mogących go przybliżyć do rozwiązania sprawy, gdy czasu jest coraz mniej decyduje się na bardzo niebezpieczny krok i prosi o pomoc Hannibal'a Lecter'a. Nie wie jeszcze, że ta prośba będzie miała swoją cenę, a Zębowa Wróżka także skontaktuje się ze słynnym zabójcą.

Gra Zaklinacza,
(Il gioco del Suggeritore);
- autor: Donato Carrisi;
- cykl: Mila Vasquez, tom 3;
- wydawnictwo: Albatros - 2021;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller.

Mila Vasquez wybrała życie poza głównym nurtem. Dom na uboczu, brak Internetu, telewizji, telefonu. A przede wszystkim brak policji. Może w ten sposób zapewni bezpieczeństwo córce?
Plan mógł się udać, ale do Mila zostaje wciągnięta w kolejne śledztwo.
Zaginęła rodzina z dwójką dzieci. Nikt nie ma wątpliwości, że nie żyją - w ich rodzinnym domu jest taka ilość krwi, że nikt nie miał prawa tego przeżyć, ale ciał nie odnaleziono. Policja zatrzymała podejrzanego, ale ten nie chce z nikim rozmawiać. Ciało ma całe pokryte tatuażami w formie cyfr. Wyjątkiem jest imię Vasquez. Co to może znaczyć? Mila zgadza się na udział w śledztwie i szybko odkrywa, że sprawa nie jest banalna. Ktoś się nią bawi. Wciąga w wirtualną grę gdzie odsłania kolejne elementy układanki. Kolejne ofiary i morderców. Nie ma wątpliwości, że to kolejny Zaklinacz.

Gulasz z turula;
- autor: Krzysztof Varga;
- Wydawnictwo Czarne 2008,
- kategoria: książka, literatura polska, eseje


Od około dziesięciu lat spędzam tydzień w roku na Węgrzech. Pamiętam, że jak byłem tam pierwszy raz to w przestrzeni publicznej dominowały dwa słowa Elado i Kiado (sprzedam i wynajmę). Kraj wydawał się być w totalnej ruinie, ale wszyscy byli życzliwie nastawieni do turystów (najlepiej niemieckich). Przez lata wiele się zmieniło, kraj wydaje się być w lepszej kondycji, ale czy Węgrzy są bardziej szczęśliwi? Nigdy nie zastanawiałem się mocniej nad węgierską historią a tym bardziej nad cechami narodowymi Węgrów.
Po przeczytaniu Gulaszu z turula wydaje mi się, że bardziej rozumiem węgierskie nastawienie do życia, do codzienności. Nawet jak wszystko się dobrze układa to gdzieś widać, a może bardziej czuć pewien sentymentalizm, pewną nostalgię. Może Węgrzy bardziej rozumieją, że życie, dobre chwile są bardzo ulotne, i że to się może szybko skończyć.

Gwiezdne Wojny. Jak podbiły wszechświat?
- autor: Chris Taylor;
- wydawnictwo: Znak - 2015;
- kategoria: kino, książka, literatura faktu, Gwiezdne Wojny.

Nie jestem wielkim fanem Star Wars. Jeszcze kilka lat temu deklarowałem, że nie widziałem klasycznej trylogii w całości. Oczywiście znajomy postanowił naprawić ten błąd i zaproponował wspólny seans z wydania Blu-Ray. No i zacząłemv bardziej świadomie podchodzić do tematu. To był też mój pierwszy kontakt z takim miłośnikiem serii. Wcześniej dla mnie to były jedne z wielu filmów science-fiction. Jakże się myliłem. Nadrobiłem wszystkie filmy i zacząłem dostrzegać szerszy wpływ Star Wars na otoczenie. Aby bardziej zrozumieć ten fenomen zakupiłem książkę o Gwiezdnych Wojnach i odłożyłem na półkę. I tak minęło kilka lat. Dopiero przesunięcie tej pozycji na półce (ścieranie kurzy ;p) sprawiło, że wyrwałem ją z niebytu i rozpocząłem lekturę.

Inni ludzie,
- autor: C.J. Tudor;
- wydawnictwo: Czarna Owca - 2020;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller.

Gabe, wracając do domu, zauważa, że w aucie przed nim jedzie jego kilkuletnia córka. Nieumiejętnie rozpoczyna pościg, ale szybko musi go zakończyć. Może mu się przywidziało? Dzwoni do domu, ale zamiast głosu żony słyszy policję. Żona i córka zostały zamordowane... ale jak to? Przecież przed chwilą widział córkę na autostradzie? Gabe przez trzy lata krąży po autostradzie w poszukiwaniu dziecka. Jego życie jest ruiną, ale cały czas wierzy, że wbrew ustaleniom policji, jego córka żyje i czeka na ratunek. Wystarczy jakikolwiek ślad by policja uwierzyła.

Kamerzysta,
(Schnitt);
- autor: Marc Raabe;
- wydawnictwo: Amber, 2017;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller.

Tytuł ten zakupiłem trochę przypadkiem. Licytowałem w ciemno różne rzeczy na WOŚP i trafiła mi się ta książka.

Gabriel pracuje w agencji ochrony. Jest znakomicie wyszkolony, ale do obecnej pracy trafił wprost z zakładu psychiatrycznego dwie dekady wcześniej. Życie Gabriela ogranicza się w zasadzie tylko do pracy, mężczyzna jest zbyt zamknięty w sobie by móc prowadzić bardziej normalne życie. Przynajmniej wszystkim się tak wydaje. Okazuje się, że Gabriel ma dziewczynę, która znika w niewyjaśnionych okolicznościach, a Gabriel jest podejrzany o zabójstwo.

Koniec świata w Breslau,
- autor: Marek Krajewski;
- seria: Eberhard Mock, Tom 2;
- W.A.B., 2004
- kategoria: kryminał, książka, literatura polska;

Lata dwudzieste. W zimowym Breslau dochodzi do serii morderstw. Pozornie nic ich nie łączy, ale zastanawia, że na każdym miejscu zbrodni jest zostawiona kartka z kalendarza. Czy to przypadek, a może seryjny morderca chcący coś ogłosić?
Mock zostaje przydzielony do tej sprawy, ale chwilowo ma inne priorytety. Alkohol, zamiłowanie do pracy oraz skłonność do przemocy sprawiają, że od Mock'a odchodzi żona. Oczywiście Mock nie może tego tak zostawić. Za wszelką cenę próbuje ją odnalaźć, a to sprawia, że mocno zaniedbuje pracę.

Kult;
- autor: Łukasz Orbitowski;
- Świat Książki, 2019;
- kategoria: literatura piękna, literatura polska, książka

Powieść Orbitowskiego jest inspirowana objawieniami Oławskimi. W latach osiemdziesiątych do tego małego miasta zaczęły ściągać liczne pielgrzymi ludzi, którzy chcieli zostać uzdrowieni przez pana Kazimierza. Ten, wierząc w swoją moc oraz w prawdziwość swoich objawień postanowił w Oławie wybudować sanktuarium dla pielgrzymów. Tak bez udziału władz i Kościoła. Ten ostatni nie znosi wszystkich działań, które mogą popsuć interesy. No bo jakie cuda? Tak bez pozwolenia?
Łukasz Orbitowski snuje fabułę w formie rozmowy. Brat objawionego rozmawia z autorem i opowiada o tym co się tak naprawdę wydarzyło w Oławie. Większość danych została zmieniona, zanonimizowana, ale ta żywa opowieść jest świetnym źródłem informacji o ówczesnej małomiasteczkowej Polsce a także o ludziach. O tych wierzących, rządzących, tych pracujących i tych kombinujących. O ludziach, o ich relacjach, marzeniach i także o codzienności. O tym, że wszystko ulotne i że polskość do niekoniecznie coś dobrego. O tym, że jedno mówimy a coś innego robimy, że w

Kwestia ceny;
- autor: Zygmunt Miłoszewski,
- Cykl: Zofia Lorentz, Tom 2;
- Wydawnictwo: W.A.B., 2020;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller, literatura polska.


Profesorka Zofia Lorentz traci wygodną posadę w muzeum i powoli powinna rozejrzeć się za nowym zajęciem. Zwłaszcza, że Karol, jej mąż, zaczyna powoli tracić pamięć. Akurat w tym czasie dostaje propozycję odnalezienia pewnego rekwizytu na dalekim Sachalinie. W innych okolicznościach pewnie by odmówiła, ale potrzebuje zajęcia i kasy. Szybko jednak się okazuje, że poszukiwania nie mają nic wspólnego z wygodną pracą w papierach.

Lincoln Highway;
- autor: Amor Towles;
- Znak, 2022;
- kategoria: literatura piękna, droga, książka.

Emmett właśnie opuścił poprawczak. Wraca na chwilę do rodzinnego miasteczka by zaopiekować się bratem i załatwić sprawy związane ze śmiercią ojca. Chłopcy chcą wyruszyć w daleką drogę w poszukiwaniu matki, która ich opuściła wiele lat wcześniej. Przynajmniej tego chce ośmioletni Billy. Emmett chce po prostu wyjechać.. opuścić miejsce, w którym nie spotkało go nic dobrego. Najwyższy czas zacząć od nowa. Bez bagaży, przeszłości, uprzedzeń.. taki był plan, ale do chłopaków dołącza dwójka uciekinierów z poprawczaka..

Londyn w czasach Sherlocka Holmesa;
- autor: Krystyna Kaplan;
- wydawnictwo: PWN - 2016;
- seria: Metropolie Retro;
- kategoria: historia, album, literatura polska.

Ostatni tom Metropolii Retro. Specyficznej serii, do której nawet PWN niezbyt się przyznaje.
Na koniec został mi Londyn, miasto, które, na przełomie wieków przeszło totalną metamorfozę. Gwałtowny rozwój przemysłowy musiał mieć swoje konsekwencje. Londyn, podobnie jak inne metropolie, borykał się z wieloma problemami dynamicznie rosnącego miasta. Miasto coraz bardziej się dusiło i były potrzebne gwałtowne inwestycję w miejską infrastrukturę. Metro, kanalizacja, mosty, doki, budynki użyteczności publicznej to tylko nieliczne elementy zmieniającego się miasta. Niezbędne zmiany dotykały praktycznie każdej sfery życia. Pomimo to udało się zachować pewne zwyczaje, zachowania, które przez dziesięciolecia definiowały Londyńczyków.