20 lat nowej Polski w reportażach według Mariusza Szczygła
- autor: Mariusz Szczygieł;
- Czarne, 2009;
- kategoria: reportaż, literatura polska.

Ten zbiór reportaży od lat stał w sypialni i czekał na przeczytanie. Przyznaję szczerze, że nawet nie pamiętam w jaki sposób wszedłem w jego posiadanie. Kupiłem? Dostałem? Znalazłem? Nie mam pojęcia, ale w końcu zabrałem się za lekturę i w sumie się cieszę, że jest to lektura po nastu latach od ukazania.

Czy żyjemy już w starej Polsce? Okrzepłej, dojrzałej, bez problemów? Tak by się mogło wydawać, ale po przeczytaniu przeglądu reportaży z lat dziewiędziesiątych i początku dwutysięcznych dochodzę do wniosku, że może i jest bardziej europejsko, bardziej kolorowo, ale pewne problemy pozostały.

A jeszcze wczoraj było jutro;
- autor: Arkadiusz Borowik,
- Zysk, 2022;
- kategoria: książka, literatura polska, literatura piękna.

Andrzej Stroba pięćdziesięcioletni nauczyciel w przeciętnej szkole. Na koncie dwa małżeństwa i dwójka dzieci. Mieszkanie na kredyt i w sumie nieźle ułożone życie. Nic nadzwyczajnego, ale też Stroba nie narzeka. Nie oczekuje wiele i to co ma całkowicie mu wystarcza. Andrzej jest mężczyzną skromnym nie lubiącym ryzykownych działań. To taki facet jak wielu obok. Taki jak ja.
Przypadkowe pobicie wiele zmienia w życiu nauczyciela. Po badaniach dowiaduje się, że ma tętniaka mózgu. W zasadzie to wyrok śmierci. Tylko rubryka z datą nie została jeszcze wypełniona, ale raczej biżej niż dalej. Początkowo Stroba nie przyjmuje tej wiadomości a następnie ucieka od swojego życia, rodziny i próbuje sobie pewne sprawy poukładać. Do jakich wniosków dojdzie? Jak głęboko się zmieni? Jak na zmianę zareaguje otoczenie?

Aktorki. Portrety
- autor: Łukasz Maciejewski
- Świat Książki, 2015;
kategoria: kino, literatura polska.

Na okładce tej książki możemy przeczytać, że mamy tutaj "zapis niepublikowanych wcześniej rozmów, które Łukasz Maciejewski przeprowadził z każdą bohaterek".
No i mam z tym mały problem. Znaczna część tej książki to przedstawianie dorobku artystycznego przedstawionych aktorek. W mojej ocenie autor na siłę próbuje wstawić za dużo dat i nazwisk. Sporą część zajmują też cytaty z innych wywiadów, z różnych źródeł. To sprawia, że te wszystkie Portrety i wywiady są takie poszatkowane. Myślę, że o wiele fajniej sprawdziłaby się formuła wywiadu rzeki.

Aktorki. Spotkania
- autor: Łukasz Maciejewski
- Świat Książki, 2012;
kategoria: kino, literatura polska.

To jedna z tych pozycji, które od lat leżą na moich półkach. Zakupione z myślą o (nie)przeczytaniu. Głupi nawyk zbieractwa ma swoje konsekwencje. Sam się zaskoczyłem, że sięgnąłem po ten tytuł.. może podświadomie próbowałem sobie uzasadnić potrzebę kolejnych zakupów.. przecież czytam to co mam?
Ta cegła to prezentacja dwudziestu polskich, zasłużonych aktorek. Nie są to stricte wywiady, to raczej próba ukazania dorobku artystycznego przez pryzmat wspomnień tych wspaniałych kobiet.
Czyta się to całkiem sprawnie, ale momentami było zbyt duże skupienie tytułów przedstawień teatralnych, filmów.. taka beznamiętna wyliczanka do której brak ukazania szerszego kontekstu.. tradycyjnie też mogę ponarzekać na brak zdjęć.. w książce każda z aktorek zasłużyła tylko na jedno portretowe.

Ballada o śpiącym lwie
- autor: Agata Listoś-Kostrzewa;
- Dowody na Istnienie - 2021;
- kategoria: literatura faktu, Śląsk, literatura polska, książka.

Bytom to miasto, które nie jest mi zbyt znane. Mieszkam obok, a o samym Bytomiu nie wiem praktycznie nic. Lata temu się dziwiłem, że jadąc z północy na Śląsk są tabliczki na Bytom, a nie na Katowice. Później to miasto zaczęło mi się kojarzyć z katastrofami budowlanymi i z upadkiem górnictwa. Miałem też kilka epizodycznych wizyt, które pokazały mi (niezbyt dokładnie), że to miasto ma dosyć długą historię... ale nadal nie zrobiłem nic by chociaż trochę poznać historię tego miejsca. Świadomie zostawałem ignorantem.

Beneficio;
- autorzy: Krzysztof Gawronkiewicz, Michał Kalicki;
- timof i cisi wspólnicy - 2018;
- kategoria: komiks, literatura polska.

Beneficio to nieistniejące miejsce. To fantazja, zunifikowany cel podróży wielu młodych ludzi. Tych, którzy pracując w tej, czy innej korporacji zarobione pieniądze przeznaczają na egzotyczne podróże. Często samotnie. Świat przecież stoi otworem? Podróż jest okazją do rozważań nad własną kondycją psychiczną i próbą znalezienia miejsca w otaczającym świecie. Czy praca ponad miarę, co weekendowe imprezy i częste dalekie podróże to wszystko na co nas stać? Poza głośnymi spotkaniami czeka samotny spacer i głodny kot do nakarmienia. I tak codziennie co tydzień... no i zapomniałem o nerwowym zerkaniu na ekran telefonu w poszukiwaniu lajków pod swoimi fotami. Czy ich mała ilość bądź brak świadczy o tym, że nasze życie jest bezwartościowe? Nikogo nie obchodzimy? Czy zapatrzeni w ekran staliśmy się pokoleniem (coś może jednak łączy) kompletnie nieczułym na otaczający świat wokół?

Berlin. Szalone lata dwudzieste, nocne życie i sztuka
- autor: Iwona Luba;
- wydawnictwo: PWN - 2013;
- seria: Metropolie Retro;
- kategoria: historia, album, literatura polska.

Warszawa w dwudziestoleciu międzywojennym szalenie się rozwijała, nie inaczej było w Berlinie. Tylko, że dużo bardziej i tylko przez dziesięć lat. Lata trzydzieste były dla miasta (dla całych NIemiec) okresem straconym, ale mieszkańcy Berlina lata dwudzieste wykorzystali maksymalnie. Miasto gwałtownie się rozwijało, a mieszkańcy szalenie wydawali wszystkie swoje oszczędności. Trzymanie oszczędności w czasie hiperinslacji i tak nie byłoby zbyt rozsądne. Z rozwojem miasta rozwijała się też kultura i rozrywka. Najmocniej to było widoczne w obrębie prasy (tysiące tytułów) oraz w kinie. Berlińczycy pokochali ruchome obrazy. Piwo też, ale powiedzmy sobie szczerze - knajpy w każdej dobrze prosperującej się metropolii mają powodzenie. Berlińczycy się bawili do upadłego kompletnie nie zauważając niebezpieczeństwa czyhającego tuż za rogiem. Nazizm nie wziął się znikąd i nie powstał z dnia na dzień.
Lubię serię (niby) Metropolie Retro, ale Berlin najmniej mi się podobał. Pokazano tylko dekadę z funkcjonowania miasta totalnie odcinając się od pozostałych dekad.. to mocno fragmentaryczny obraz miasta. Wiele informacji jest powtarzanych, a o innych autorka milczy przyjmując za pewnik iż czytelnik je zna. Za mało też w tym albumie jest o infrastrukturze miasta. Metropolię nie tworzy tylko tkanka społeczna, ale tak to jak miasto wygląda i jak się w nim żyje. Nawet ówcześnie żyjący Franz Hessel (poniżej cytat) wiedział, że miasto trzeba poczuć, poznać, oddychać nim - tego w tej książce trochę zabrakło.

Bezcenny,
- autor: Zygmunt Miłoszewski,
- Cykl: Zofia Lorentz, Tom 1;
- Wydawnictwo: W.A.B., 2020;
- kategoria: kryminał/sensacja/thriller, literatura polska.

Polska ma bardzo bogatą i momentami traumatyczną historię. Zmiany granic, zabory, wojny sprawiły, że znaczna część polskiego dziedzictwa kulturowego znajduje się poza granicami. Oczywiście trwają dyplomatyczne działania, które mają sprawić, że część dzieł sztuki wróci do polskich rąk, ale trzeba jasno sobie powiedzieć - nie wszystkie skarby zostaną zwrócone.
Czasem trzeba je odzyskać w inny, w mniej wyrachowany sposób. Trzeba je odzyskać za wszelką cenę, ale jednocześnie nie pozwolić by miał miejsce dyplomatyczny skandal. Wyprawa musi zostać utajniona, a jej uczestnicy nie mogą liczyć na oficjalne wsparcie rządu Polski.
Bezcenny opowiada o takiej właśnie wyprawie. Ma być trudna, ale możliwa do realizacji kradzież obrazu, ale szybko okazuje się, że nagłe pojawienie się obrazu jest pułapką, a w tle swoje działania prowadzą amerykańskie służby bezpieczeństwa. Skąd ich zamiłowanie do sztuki? Akcji w Bezcennym nie brakuje. Mamy włamanie, strzelaniny, a nawet wybuchy i lawiny. Odbiór psują przegadane fragmenty dotyczące historii, ale na szczęście nie dominują nad powieścią i akcja szybko wraca na właściwe tory.

Błazen w stroju klauna
- autor: Arek Borowik;
- cykl: Mocna rzecz o namiętnościach (Tom 3)
- wydawnictwo: Dobra Literatura, 2018
- kategoria: literatura polska, literatura współczesna.

I tak oto dotarliśmy do trzeciego tomu rzeczy o namiętnościach. Pozostałe dwa (Z góry widać tylko nic, Wnętrza wypalone lodem) czytałem przy pięknej pogodzie, Błazen trafił na jesienną aurę. Może to przez nią nieco inaczej odbieram ten tom. Znów mamy trzy opowieści, które są współczesnymi wariacjami znanych historii. Może m się wydaje, ale historie są przepełnione pewną goryczą, szyderstwem, ale i akceptacją tego co nieuniknione.
Pierwsza jest o oczekiwaniu na zemstę, która ma dotknąć ukochane dziecko. Przepowiedziana strata sprawia, że lata oczekiwania niszczą wszystko co dobre. Życie traci blask.
Druga to wariacja na temat Kopciuszka. Książę jest gwiazdą telewizji a wielki bal to program na żywo, którego celem są wyższe wskaźniki oglądalności, a nagrodą jest seks z gwiazdorem. Może też na żywo? Zidiociałe społeczeństwo fascynuje się telewizyjną papką. Daje do myślenia.
Trzecia historia to przeróbka historii o Jasiu i Małgosi. Nie taki Jaś święty, a i nie taka wiedźma straszna. Czy zabicie kogoś złego jest dobrym uczynkiem czy też złym? Kto wtedy wygrywa? Bóg? Szatan? A może to element większego planu?

Busem przez świat. Wyprawa pierwsza,
- autor: Karol Lewandowski, Łukasz Orbitowski;
- seria: Busem przez świat;
- Sine Qua Non, 2016.

A może by gdzieś pojechać.. inaczej niż wszyscy, ale dokąd.. a gdzie najdalej można autem w Europie? Wychodzi na to, że celem będzie Gibraltar. Absurdalny cel i lekko szalona ekipa, która postanawia zwiedzić Europę starym busem. Zapowiada się przygoda życia, a do takiej wyprawy należy się solidnie przygotować. Sprawne auto i dobry plan podróży do podstawa.. ekipa młodych podróżników nie spełniła żadnego z tych warunków. 

Jedna trzecia książki opowiada o przygotowaniach do podróży i o dziwo była to najciekawsza część relacji. Im dalej tym książka staje się coraz bardziej monotonna. Chłopcy przeżyli niewątpliwie świetną przygodę życia, ale kompletnie nie potrafili tego przekazać w relacji z podróży. Niestety nie pomogło zatrudnienie pisarza (Łukasz Orbitowski), który miał chaotyczne relacje uczestników ułożyć w ciekawą historię. Mijają kilometry (strony) a czytelnik czuje jakby cały czas czytał o wyprawie do sąsiedniej miejscowości. Opisywana podróż nie ma absolutnie klimatu pasjonującej wycieczki. Czytamy, że bus się psuł, że mają bloga, że piją piwo, wino.. ale nic a nic nie dowiadujemy się o mijanych, zwiedzanych krajach. Zdecydowanym minusem wyprawy jest mała ilość fotografii.. a te którą zostały zamieszczone są podpisane w beznamiętny sposób.. gdzie te emocje?

Czasem czuły, czasem barbarzyńca
- autorzy: Tomasz Kwaśniewski, Jacek Masłowski;
- Wydawnictwo: Agora SA, 2016

Książka w formie luźnej rozmowy pomiędzy dwoma mężczyznami.Dziennikarz i psychoterapeuta rozmawiają o mężczyznach we współczesnych czasach. Ich roli, problemach, potrzebach, ale przede wszystkim o stereotypach, które sprawiają, że współczesny mężczyzna często czuje się zagubiony. Książka adresowana jest przede wszystkim do mężczyzn, ale także do kobiet, które chcą lepiej zrozumieć motywacje i postawy swoich partnerów.

Gniew,
- Zygmunt Miłoszewski;
- Cykl: Teodor Szacki (tom 3);
- Wydawnictwo: W.A.B., 2014;
- Kategoria: thriller/sensacja/kryminał, literatura polska.

Prokurator Teodor Szacki przenosi się do Olsztyna. Kolejne prowincjonalne miasto, które ma dać Szackiemu szczęście. Podczas prac budowlanych w starym schronie zostaje znaleziony ludzki szkielet. Rola Szackiego ogranicza się tylko do potwierdzenia, że to stare, okołowojenne kości i sprawie nie należy nadawać większego biegu. Sytuacja się mocno komplikuje gdy się okazuje, że ten szkielet tydzień wcześniej był jak najbardziej żywym biznesmenem. Zabójstwo, pozbycie ciała tkanek miękkich i ukrycie szkieletu wymagało bardzo dokładnego planowania. Czy i tym razem Szackiemu uda się odkryć prawdę?

Gulasz z turula;
- autor: Krzysztof Varga;
- Wydawnictwo Czarne 2008,
- kategoria: książka, literatura polska, eseje


Od około dziesięciu lat spędzam tydzień w roku na Węgrzech. Pamiętam, że jak byłem tam pierwszy raz to w przestrzeni publicznej dominowały dwa słowa Elado i Kiado (sprzedam i wynajmę). Kraj wydawał się być w totalnej ruinie, ale wszyscy byli życzliwie nastawieni do turystów (najlepiej niemieckich). Przez lata wiele się zmieniło, kraj wydaje się być w lepszej kondycji, ale czy Węgrzy są bardziej szczęśliwi? Nigdy nie zastanawiałem się mocniej nad węgierską historią a tym bardziej nad cechami narodowymi Węgrów.
Po przeczytaniu Gulaszu z turula wydaje mi się, że bardziej rozumiem węgierskie nastawienie do życia, do codzienności. Nawet jak wszystko się dobrze układa to gdzieś widać, a może bardziej czuć pewien sentymentalizm, pewną nostalgię. Może Węgrzy bardziej rozumieją, że życie, dobre chwile są bardzo ulotne, i że to się może szybko skończyć.

Horyzont,
- autor: Jakub Małecki;
- wydawnictwo: Sine Qua Non, 2019;
- kategoria: literatura polska, literatura piękna.

"Atrapy rozmów prowadzone palcem po ekranie"

Maniek i Zuza mieszkają na jednym piętrze. Są w podobnym wieku, ale różni ich niemal wszystko. On jest po wojennych przejściach, ona dziewczyna, która próbuje żyć z dala od rodzinnego domu. Oboje uczą się nowej rzeczywistości. Maniek próbuje napisać książkę o wspomnieniach z Afganistanu, a ona próbuje rozwikłać rodzinną tajemnicę. Codzienność jest monotonna i wypełniona beznadziejnością. Oboje mają jakby zakodowane pesymistyczne spojrzenie na świat, które sprawia, że zanurzeni w swoich 'problemach' nie mają chęci do działania. Wszystko jest powierzchowne i na odczep się. Każde z nich widzi świat tylko przez pryzmat własnego ego. Dopiero wzajemne poznawanie pozwala im odkryć, że Horyzont się przemieszcza.

Ja, Nina Szubur,
- autor: Daniel Chmielewski;
- wydawnictwo: Wydawnictwo Komiksowe, 2018;
- kategoria: komiks, literatura polska, Olga Tokarczuk, adaptacja, antyutopia.

Takie małe osobiste wyznanie. Ten album jest najdłużej posiadanym komiksem, którego nie przeczytałem. Od lat stoi na eksponowanym miejscu (ten nietypowy format), a jakoś nie mogłem się przekonać do przeczytania. Nie żebym nie próbował.. były dwa podejścia, ale rezygnowałem po stronie tytułowej. Tym razem nie było odwrotu. Nowy system motywacyjny do czytania jakoś działa.
Komiks jest adaptacją powieści Olgi Tokarczuk, z której twórczością nadal nie jestem zaznajomiony. Jakoś nam nie po drodze.
Akcja dzieje się w przyszłości. Świata nie ma, zostało tylko jedno miasto (Uruk) żyjące na całkiem innych zasadach niż dawna cywilizacja. Ma strukturę pionową zamiast horyzontalnej. Trzy poziomy. M1 - tu żyje się najlepiej. Wygodne przestrzenie, dostęp do słońca, i bardzo ograniczona ilość mieszkańców. M2 - tutaj mieszka całkiem sporo ludzi, którzy marzą o dostaniu się do M1 (jest to możliwe). To taka klasa średnia. No i istnieje M3 - miejsce zesłania, z którego nie ma już odwrotu. Zesłanie do M3 jest ostateczne. Miejsce życia zależy od poziomu wpływu jakie generuje dana jednostka. Im bardziej przydatna, miła i pracowita tym większy ma poziom wpływu.

Kajko i Kokosz - Złota Kolekcja. Tom 1
- autorzy: Janusz Christa;
- Egmont Polska, 2021;
- kategoria: literatura polska, komiks, Kajko i Kokosz;

W końcu porządne wydanie Christy. Złota Kolekcja powstała w celu upamiętnienia 50-lecia pojawienia się tej serii. Wszystkie historie Kajko i Kokosza zostały zebrane, uzupełnione i odświeżone i zostaną wydane w sześciu zbiorczych tomach. Nie jestem wielkim fanem Christy, ale na pierwszy tom czekałem jak bajtel na Boże Narodzenie. Spodziewalem się porządnego wydania, ale byłem przekonany, że będzie to format kolekcji o kaczogrodzie, a tu niespodzianka, tom sporo większy - 28.5 cm wysokości - ostatnio Egmont coraz bardziej lubi ten format. Nie mieści się to na półkach, ale za to jak się to czyta :D.
Pierwszy tom składa się z trzech częsci. Na początku mamy przedmowę wnuczki Christy, na zakończenie "Ramki i kontury" - artykuł o początkach kariery Janusza Christy autorstwa Krzysztofa Janicza, a w środku to co tygryski lubią najbardziej. Złoty Puchar lub jak kto woli Złote Prosię. Historię, od której wszystko się zaczęło.

Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku,
- autor: Zbigniew Rokita;
- seria: Sulina;
- Wydawnictwo: Czarne, 2021;
- kategoria: literatura polska, literatura faktu, Śląsk, NIKE

Urodziłem się Rudzie Śląskiej, wychowałem w Beskidach, a całe dorosłe życie mieszkam znów na Śląsku. Dlaczego o tym piszę? Pomimo życia spędzonego na Śląsku nigdy nie czułem się Ślązakiem. Nie znałem historii regionu, rodziny. Byłem, jestem człowiekiem, który nie myśli o swoich korzeniach. Ostatnio to zaczyna się zmieniać. Coraz chętniej poznaję historię, kulturę, zaczynam myśleć więcej o swojej tożsamości. Z większym podziwem patrzę na to co robi Łukasz Kohut - wytrwale i konsekwentnie mówi o Śląsku.

Kajtek i Koko w kosmosie Tom 1;
- twórca: Janusz Christa;
- Egmont Polska, 2018;
- kategoria: Kajtek i Koko, komiks, literatura polska.

Na wszystkich portalach piszą teraz o Kajko i Kokoszu, nowym serialu Netflixa.. Animacji jeszcze nie widziałem, ale jej powstanie jest dla mnie dobrym pretekstem do sięgnięcia po komiks Christy. Na półce znalazłem 3 tomy Kajtka i Koko w Kosmosie. I od tego sobie zacznę. W końcu ta seria powstała przed modnym obecnie cyklem

Zabłąkana rakieta
Profesor Kosmosik szykuje załogową misję w Kosmos. Pierwszymi podróżnikami mają być Kajtek i Koko. Kajtek się zgadza bez problemu, ale nad Koko trzeba trochę 'popracować'. W końcu przyjaciele wyruszają w swoją wielką przygodę. Szybko orientują się, że na pokładzie rakiety jest także pasażer na gapę - Bazyli, wnuk profesora. Chłopak uwielbia majsterkować, ale jednocześnie nie lubi nauki. Jego pomysły często mają nieoczekiwane skutki. Kosmosik przybywa po wnuka i dwóch astronautów może spokojnie lecieć dalej. Po drodze napotykają opuszczoną rakietę, a na niej galaretę/plazmę, która rozprzestrzenia się także na ich macierzysty statek.. Cudem unikają śmierci.

Kamień
- autorzy: Małgorzata Fugiel-Kuźmińska, Michał Kuźmiński;
- cykl: Anna Serafin, Sebastian Strzygoń (tom 3);
- seria: Ślady zbrodni;
- wydawnictwo: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2017.

Kuźminscy po raz trzeci zabierają nas w podróż po Polsce. Tym razem trafiamy na Sądecczyznę. Blisko granica, odcięcie od wielkich miast. Tereny, gdzie ludzie żyją spokojniej. Miejsce niczym się nie wyróżnia. Jedyne zo zakłóca spokój mieszkańców to romska osada znajdująca się w pobliżu. Romowie i gadzie nie darzą się sympatią, ale jakoś żyją obok siebie. W pobliżu romskiej osady zostają znalezione zwłoki dziecka. Dziecko ma ślady wycieńczenia oraz duszenia.. Dziecko nie jest romskie a to sprawia, że od razu pojawiają się oskarżenia względem mieszkańców osady. Bo Cyganie to nieroby, złodzieje, że porywają dzieci. Kuźminscy kolejny raz pokazują nam Polskę, o której wolimy nie pamiętać. Polskę pełną uprzedzeń, nienawiści, codziennej złośliwości. Kamień skupia w sobie to wszystko co poznaliśmy w poprzednich tomach i dodaje dużo więcej.

Kasacja
- Remigiusz Mróz;
- Cykl: Joanna Chyłka (tom 1)
- Wydawnictwo: Czwarta Strona, 2015.

Joanna Chyłka jest cenionym adwokatem w jednej z ważniejszych kancelarii adwokackich w Warszawie. Broni często bandytów, ale za to za konkretną kasę. Jest doświadczonym adwokatem i średnio ją interesuje czy oskarżony jest winny - jest to nieistotne - Chyłka ma bronić a nie oceniać. Na tym polega jej praca. Dostaje sprawę gdzie syn klienta jest oskarżony o podwójne, bestialskie morderstwo. Sprawa wydaje się być z góry przegrana, a Chyłka dostaje jasne polecenie "z góry", że celem nie jest skuteczna obrona, a załatwienie sprawy tak, by jak najmniej dotarło do mediów. Na dodatek dostaje nowego aplikanta, który nie dość, że niewiele się zna na prawie (jeszcze) to słucha złej muzyki no i nie lubi mięsa.